جایگاه ایران در دنیا و در خاورمیانه، از لحاظ توجه به بخش تحقیق و توسعه کجاست؟ در واحدهای تولیدی در دنیا و در ایران، چه‌میزان به تحقیق و توسعه اهمیت داده می‌‌شود و چند درصد از هزینه های جاری شان به تحقیق و پژوهش و توسعه راهبرهای علمی و مطالعاتی اختصاص دارد؟ پاسخ این پرسش‌ها را درگزارش بسیار جالب و خواندنی زیر، خواهید یافت.

ایران ۰/۳۳ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه R&D می‌کند. این رقم برای ترکیه ۰/۸۸ درصد، برای امارات ۰/۸۷درصد، عربستان ۰/۸۲ درصد و برای اسراییل با اختلاف قابل توجه از سایر کشورهای خاورمیانه ۴/۲۵درصد است.

براساس جمع‌بندی بررسی‌های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) و یونسکو درباره ۱۵۸ کشور و نیز چند منبع تخصصی دیگر، سالانه ۱/۹۱۸میلیارد دلار در جهان در راه تحقیق و توسعه (R&D) هزینه می‌شود که حدود ۲۷/۹ درصد این مبلغ مختص به آمریکای شمالی است. سهم اروپا از این هزینه‌ها ۲۱/۶ درصد و آسیای شرقی و جنوب شرقی هم ۳۷/۶ درصداست. خاورمیانه ۲/۹ درصد و آفریقا تنها ۱درصد از آن را به خود اختصاص می‌دهند.

نسبت هزینه D & R به تولید ناخالص داخلی

  • کشور امریکا ۲/۷۴ درصد، کانادا ۱/۷۱درصد، برزیل ۱/۱۷ درصد و کشور کوبا ۰/۷۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه می‌کند. از بین کشورهای اروپایی هم در رتبه‌بندی میزان درصد هزینه‌هایی که از تولید ناخالص ملی صرف R&D شده، سوییس با ۳/۴۲ درصد در صدر جدول جای می‌گیرد و بعد از آن سوئد با ۳/۲۸درصد، اتریش با ۳/۱۲ درصد و آلمان با ۲/۹۳ درصد، به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در این میان بلاروس با ۰/۵۲ درصد بین کشورهای اروپایی کمترین هزینه را برای تحقیق و توسعه می‌کند.
  • در آسیای شرقی و جنوب‌شرقی کره جنوبی هم سهم R&D از هزینه‌های تولید ناخالص ملی قابل‌توجه است. کره جنوبی با ۲۳/۴ درصد رتبه اول را دارد. رتبه دوم با ۳/۲۹ درصد از آنِ ژاپن است. بعد از آن تایوان با ۳/۰۵ درصد، سنگاپور ۲/۱۸درصد و چین ۲/۰۸ درصد قرار دارند.
  • در خاورمیانه که بیشترین ارتباط مراودات ایران با کشورهای محاط در آن صورت می‌گیرد، آمارها به این شرح است: اسراییل با ۴/۲۵ درصد بیشترین سهم از درآمد ناخالص ملی خود را به تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهد. چند کشور مهم دیگر چنین وضعیتی دارند؛ ترکیه ۰/۸۸ درصد، امارات ۰/۸۷ درصد، عربستان ۰/۸۲ درصد و ایران ۰/۳۳ درصد.

سهم هزینه‌های R&D از تولید ناخالص داخلی ایران از بسیاری کشورهای آفریقایی پایین‌تر و البته از پاکستان بالاتر است.